SITUACIÓN: Parque Natural de Somiedo (Asturias)

PUNTO DE PARTIDA: Santa María del Puerto (1.486 m.)  

ACCESO: Dende a N – 634, preto de Cornellana, cóllese a AS – 15 en dirección a Cangas de Narcea ata San Martín. Logo aquí collemos a AS – 227 que vai ao Porto de Somiedo.

HORARIOS: Nivel baixo: 5 horas.         Nivel medio: 6 horas             

DESNIVEIS:

Nivel baixo: 359 m. subida / 1.147 m. baixada 

Nivel medio: 492 de subida / 1.280 de baixada.                     

DISTANCIAS:                   DIFICULTADES: Baixa / media            TIPO DE ROTAS: Travesías

DESCRICIÓN DA ROTA: O Porto de Somiedo situado a 1.486 m. de altitude, é o único da rexión enteiramente asturiano. O concello de Somiedo está cheo de mitos e lendas, tapizado por unha vexetación exuberante que fai de el un paradiso para moitos animais.

      En Santa María del Puerto, collemos en dirección noroeste a través dun ancho camiño que vai subindo entre praderías polo val do Rebezu, observando a esquerda a serra do mesmo nome; pouco a pouco o camiño vaise facendo máis costo e vamos descubrindo picos como o Putracón, a Salgada e os Michos, tamén veremos un grande fito de referencia e ós poucos minutos estaremos no atractivo cimbro do Muñón (1.845 m.) que separa a nosa esquerda o Alto del Mojón e a dereita a Peña Chana ou Llagüezos.

            Despois de facer unha parada, proseguimos a andaina por un fermoso e retorcido sendeiro de amplas panorámicas cara ao Valle de Lago, pasamos xunto a fonte de Los Pastores para chegar a braña de Sousas. Despois de remontar un pequeno cimbro, o sendeiro déixase caer sobre as praderías de El Fuexo onde enlaza con un bo camiño que cruza El Xerru e que nos ofrece unha gran visión de todo o val ata a aldea de Coto, o ollo da pena El Castiellu ou Furada e o Valle de Lago.

            O camiño, agora, vai baixando ata converxer ao lado da igrexa onde xiramos a esquerda bordeando a pena El Castiellu e continuamos baixando. Atravesamos unha ponte sobre o río Cueva e seguimos por cómoda andadura ata chegar a Coto de Buenamadre (900 m.), pasamos por La Llera, que son catro casas por debaixo de Coto e continuamos por todo o val abaixo ata atoparnos cunha foz onde o camiño xira a dereita cruzando o río por unha ponte e logo unha subida lévanos ata a estrada. Dende aquí seguimos por asfalto ata a Pola de Somiedo (698 m.), onde nos agarda o autobús.

SITUACIÓN: Jerte (Cáceres)

PUNTO DE PARTIDA: Jerte 

ACCESO: Jerte está situado no km. 365 da estrada N – 110, na provincia de Cáceres. 

HORARIO: 5/6 horas                        DESNIVEL: 600 m.                DISTANCIA: 17 km.

DIFICULTADE: Media   TIPO DE ROTA: Circular            MAPA: Valle del Jerte (Editorial Alpina)

SINOPSE: Espacio natural recentemente nomeado reserva, no que hai que ter o máximo respecto coa natureza e o entorno. Todas as estacións teñen o seu interese: paisaxe na primavera, verán e outono, baños nos Pilones no verán, paisaxe de neve no inverno e máximo caudal do río pola garganta en outono e primavera.                                                                            

DESCRICIÓN DA ROTA: Entre os lugares de Jerte e Cabezuela del Valle atópase o indicador da Reserva Natural. Collemos unha pista que de seguida se transforma en sendeiro subindo a sombra dun souto e máis arriba entre carballos chegamos a Los Tres Cerros onde se atopa o camiño polo que transcorre o PR – 1, rota de Carlos V.

            A rota coincide coa de Carlos V atravesando a garganta dos Tres Cerros polo Puente Nuevo e pasa pola braña de Zarzalones ata achegarse a Garganta del Collado de las Yeguas,onde deixamos o PR – 1 que continúa en ascenso pola esquerda, e á dereita vamos cara a ponte do Carrascal. Cruzamos o río para subir a braña de Piornalego, logo cruzamos a Garganta de Los Gavilanes e baixamos preto da Majada de Los Gavilanes ata a ponte de Sacristán fronte a un refuxio.

            Aquí comezan os Pilones, unha serie de pozos escavados no leito do río pola auga. Dende este lugar seguimos o sendeiro que baixa polo val ata o que foi campamento de Carlos V, na beira do Jerte. Dende aquí unha pista paralela ao río lévanos a Jerte onde comezamos a camiñada.

Travesía de Santa Mariña a Camariñas

SITUACIÓN: Concello de Camariñas 

PUNTO DE PARTIDA: Porto de Santa Mariña

ACCESO: Pola auto estrada A – 6 ata Arteixo, logo aquí coller a A – 55 de peaxe ou a C – 552 que pasa por Carballo ata Vimianzo. Aquí coller cara á Ponte do Porto e logo dirección Camelle. Antes de Camelle, coller en dirección Arou e por esta estrada a Santa Mariña.

HORARIO: 5 horas              DESNIVEL: 150 m. De baixada      DISTANCIA: 16/22 km.

DIFICULTADE: Media                            TIPO DE ROTA: Travesía

DESCRICIÓN DA ROTA: A Costa da Morte, que se extende dende o Faro Roncudo ata o Cabo Fisterra está ben representada neste tramo, declarado como Sitio Natural de Interese Nacional segundo unha orde ministerial de 1933.

      Santa Mariña, lugar convertido en refuxio, na serra, noutros tempos frecuentada por lobos, é tamén un miradoiro e centro de control territorial dos montes aínda salvaxes que a rodean. De aquí báixase en pronunciada pendente cara a un minúsculo e descoidado porto onde atracan as lanchas dos mariñeiros de Santa Mariña. A súa dereita o cabo Roncudo e Laxe, á esquerda o Cabo Veo e o Monte Branco, unha duna que presume de ser a maior de Europa.

      No porto comézase a costear cara ao oeste, primeiro polos pelouros de granito rosáceo, aínda xaspeado en negro e despois por carreiros bordeados de uces, queirugas e toxos, con algunhas árbores os que o vento do mar non deixa coller altura, e medran ao son da terra. Entre pedras de formas caprichosas, rodéase o Cabo Veo, unha das puntas da Praia do Trece, á que se chega sen deixar o carreiro da beira do mar. Vaise agora entre dunas, fráxiles, con especies de flora protexida como a camariña, na antigüidade presente en toda a costa galega, e hoxe practicamente desaparecida. Sendo baixamar pódese ir polas trece calas, unhas de area e outras de canto rodado, que forman esta praia. Pecha a praia o Cabo Tosto cunha restinga coñecida como Punta do Boi onde tivo lugar a traxedia do Serpent:

       O buque-escola da coroa británica partiu de Plymouth en novembro de 1890 cunha dotación de 175 tripulantes, dos que tan só tres puideron chegar vivos a praia. Ao longo dos días seguintes, o mar foi deixando na costa os corpos do resto da tripulación, a maioría cadetes. Os veciños de Xaviña e Camariñas déronlles sepultura no que hoxe coñecemos como o Cemiterio do Ingleses, feito polo que foron condecorados pola coroa británica.

      Ao pasar o Cabo Tosto aparece unha pista de terra, ancha, que pasa as praias de Area Longa, Reira, Balea, Pedrosa, nun lugar coñecido como Mar de Reira. Pasada a praia de Reira, á esquerda, consérvase un foxo utilizado para matar lobos. Uns metros máis adiante sae un carreiro á dereita, que nos permite atravesar a praia Pedrosa, sen ter que rodeala, e subir ao Alto da Vela onde está o parque eólico, e o autobús para quen escolla o primeiro percorrido de 14 km., ou 16 se fan un km., de ida e outro de volta para visitar o faro.

      A pista continua ao Cabo Vilán, fronte o cal está o Vilán de Fora e o penedo separado da terra polo paso que chaman O Bufardo.

      O anterior faro, do que se poden ver os restos, acendeuse por primeira vez en 1854. Era un faro de cuarto orde alimentado por aceite e cun alcance de dez millas, pero non era capaz de salvar as rochas máis altas do cabo, producíndose unha perigosa zoa de escuridade no lugar onde se sitúan uns baixos rochosos. Dinamitouse a rocha e aumentouse a altura da torre, pero non se puido solucionar o problema do ángulo cego. A traxedia do Serpent, en 1890, e as de outros barcos naufragados por estas costas, puxeron de manifesto ás autoridades españolas da deficiente iluminación do faro e así, en 1896, inaugurábase o faro novo, o primeiro de España que funcionaba con enerxía eléctrica; o que supuxo unha notable melloría para a navegación.

      O edificio que alberga aos técnicos está nunha explanada, é de pranta cadrada, con patio interior  e dúas alturas. Na pranta baixa hai un pequeno museo onde podemos ver algúns elementos propios da historia do faro. Ten un pasadizo cuberto que o comunica coa torre do faro, de 25 metros de altura, construído sobre rocha a 105 m. Sobre o nivel do mar. Os raios luminosos da súa lanterna, cun alcance de 40 millas, convérteno nun dos máis potentes das nosas costas.

      Cabo Vilán é un dos enclaves de maior importancia da provincia para a observación de aves mariñas. Está o arao dos cons (en grave risco de desaparecer), e polo menos 30 parellas de corvo mariño cristado, é tamén un dos poucos lugares onde aniña o paíño común e a gaivota tridáctila. E frecuente observar o paso de migradores como o alcatráz común.

      Saímos de Cabo Vilán deixando á nosa dereita a piscifactoría, por carreiros á beira do mar, pásase xunto ao campo de futbol, máis adiante está a ermida da Virxe do Monte, na punta do Costado. Dende esta punta pódese contemplar unha ampla panorámica da ría de Camariñas co santuario da Virxe da Barca de Muxía enfronte. A capela actual foi construída no XVIII sobre as ruínas dunha anterior.

      Para chegar a Camariñas, hai que pasar polo porto pesqueiro, un dos máis importantes da zoa, e ver o barómetro que o almirantádego inglés regalou ao pobo de Camariñas polas atencións prestadas tralo naufraxio do Serpent. Por fin na vila haberá que prestarlle atención ao seu famoso encaixe.

SITUACIÓN: Santalla de Oscos (Asturias)

PUNTO DE PARTIDA: Santalla de Oscos

ACCESO: Dende a Veiga, pola estrada que sobe a Garganta. Aquí coller a dereita a que vai a Fonsagrada. Santalla está a 14 km. do porto da Garganta.

HORARIO: 5/6 horas                 DESNIVEL TOTAL: 700 m.                  DISTANCIA: 16 km.

DIFICULTADE: Baixa/media            TIPO DE ROTA: Circular          

MAPAS: I.G.N. -  49 – I – II – III – IV

DESCRICIÓN DA ROTA: Saímos de Santalla (650 m.) seguindo as marcas do PR – AS – 115, baixando cara á Ponte, pasamos pola Vila d´Abaixo onde se atopa o tear e tenda de Irene Villar. Unha vez no río Agüeira, á dereita, subimos cara ao Souto por pista asfaltada, para seguir subindo agora por pista de terra en dirección a San Antonio (500 m.), pero antes de chegar, aparece o rego Candesal pola beira do cal baixamos ao Mazonovo (500 m.). No mazo e na ferrería temos a posibilidade de ver os traballos propios do ferro.

            Deixamos o rego Candesal para cruzar a estrada e subir a Brañavella, onde Antonio Magadán segue a fabricar as navallas “luna” como os seus antergos. Pasada esta aldea, collemos a dereita subindo un pouco máis temos dou puntos de interese arqueolóxico: gran número de túmulos, algún aberto deixando ver a cámara mortuoria, e o recinto fortificado do Cortín dos Mouros que é un xacemento definido por unha muralla construída con grandes bloques de cuarcita, escuadrados, que circundan un espacio rectangular salvo pola fronte oriental, onde os acantilados protexen o recinto.

            Rodeamos a Pena Tiñosa continuando cara ao sur a través dun circuíto de motocross ata a entrada a Nonide onde collemos unha pista a esquerda, cara abaixo que nos vai levar ata Ferreira.

            Logo de pasar esta aldea, cruzamos o río para nunha curta subida chegar a Talladas onde temos que coller un sendeiro que vai paralelo ao río Agüeira,o cal cruzamos a altura de Parada. Aquí collemos unha pista ata a primeira curva onde xiramos a dereita camiño das Barreiras.

            De novo cruzamos o río para subir a Ferreirela de Abaixo, onde facemos unha inescusable visita a casa dos Fernández Lombardero actualmente dedicada a turismo rural, rematando a rota en Santalla.